Verborgen romantiek

Postzegeltaal

1000 kussen!

Aan het einde van de 19de eeuw kwam er vanuit Duitsland een nieuwe rage aanwaaien: de postzegeltaal. Door de manier waarop je een postzegel op een prentbriefkaart plakte kon je geheime boodschappen aan elkaar doorgeven. 

Een postzegel op zijn kop kon 'Ik bemin u’  betekenen. Voorwaarde om deze boodschappen te kunnen begrijpen was natuurlijk dat beide geliefden dezelfde code hanteerden. Deze codes waren in boekvorm en als prentbriefkaart verkrijgbaar maar daardoor ook niet meer zo erg geheim.

Postzegeltaal op prentbriefkaart

Uitgevers van prentbriefkaarten speelden in op de rage van de postzegeltaal door de verschillende codes op de voorzijde af te beelden. Een boodschap was natuurlijk niet meer geheim als je de betekenis aan de voorzijde van de kaart kon zien, maar het was wel een leuke manier om openlijk je liefde te betuigen. De kaarten met het onderwerp 'postzegeltaal' waren ook in de jaren vijftig nog populair.

Z.O.P.

Er was nog een manier waarop men geheime boodschappen aan elkaar kon doorgeven. Dat was door een geheime tekst ónder de postzegel te schrijven. Een spannende en goedkope manier om te communiceren. 

Het versturen van een prentbriefkaart kostte 1 cent, maar daarop mocht je tot 1925 geen uitgebreide tekst schrijven. Alleen naam, beroep en adres van de geadresseerde en de naam van de afzender waren toegestaan. Als er meer op de kaart geschreven werd dan was het voor de posterijen automatisch een briefkaart, en daarvoor was het tarief 2,5 cent.
De posterijen waren natuurlijk alert op het ontduiken van porto. De afkorting z.o.p. kenden zij ook: zie onder postzegel! Wie betrapt werd moest behalve het normale port ook nog strafport betalen.

Heimelijke afspraakjes

Door op deze wijze te ‘frauderen’ konden geheime geliefden geld besparen, maar ook stiekem afspreken zonder dat de familie dit merkte.
En zo kon een vader in die tijd zijn dochter met een gerust hart en zonder commentaar een fraaie prentbriefkaart overhandigen met de voor hem onleesbare tekst ‘Zie ik u zondag weer om 11 uur onder de brug, liefste?’...

Deze kaart lijkt heel braaf een felicitatie voor mejuffrouw De Kanter. De tekst onder de postzegel doet vermoeden dat er toch in het geheim moest worden afgesproken, wilde men elkaar zien: "Dinsdagavond 7 uur ben ik van Miereveltstraat als je kunt kom je dan?"

Meer heimelijke afspraakjes

Op 30 november 1914 stuurt een voor ons anonieme afzender uit Leiden dezelfde  mejuffrouw C. de Kanter in 's-Gravenhage een kaart die meldt: "Beste Cobi! Zou het kunnen dat ik je zondagavond tusschen 6 en 8 uur even kan spreken? Plaats en tijd meld je me wel even he? 't Wordt geen drama hoor maar ik had zo gedacht enz." Wat dat enz. betekent, weet allen Cobi.